Ο Βρετανός διευθυντής φωτογραφίας Ρότζερ Πρατ, γνωστός για τη δουλειά του στις ταινίες Batman του Τιμ Μπάρτον και Ο Χάρι Πότερ και το Κύπελλο της Φωτιάς, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 77 ετών.

Η Βρετανική Ένωση Διευθυντών Φωτογραφίας ανέφερε σε δήλωσή της ότι ο Πρατ πέθανε τον Δεκέμβριο του 2024, χωρίς να δώσει ακριβή ημερομηνία ή αιτία θανάτου.

Σύμφωνα με αναφορά από το 2023, όταν του απονεμήθηκε το Βραβείο Συνολικής Προσφοράς της Ένωσης, ο Πρατ είχε διαγνωστεί το 2010 με κληρονομική πρώιμη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ο Πρατ γεννήθηκε το 1947 στο Λέστερ και ανέπτυξε την αγάπη του για τον κινηματογράφο μέσα από τις προβολές χριστιανικών ταινιών Fact and Faith, που διοργάνωνε ο πατέρας του, ο οποίος ήταν εφημέριος. Οι ταινίες αυτές είχαν παραχθεί από το Ινστιτούτο Επιστημών Moody στο Λος Άντζελες.

«Ήμουν μαγεμένος από τις ετήσιες προβολές θρησκευτικών ταινιών στην εκκλησία, σε περιόδους όπως τα Χριστούγεννα και ιδιαίτερα η Σαρακοστή. Ένα κουτί γεμάτο ρολά φιλμ, προβολείς, οθόνες, μεγάφωνα. Τα φώτα σβήνουν, ο μηχανισμός αρχίζει να βουίζει,» έγραψε ο Πρατ. «Και ξαφνικά, πραγματικοί άνθρωποι μιλούν, κινούνται, γελούν και πεθαίνουν (αναφέρω τον θάνατο, γιατί οι ταινίες αφορούσαν τον Χριστό και τη σταύρωσή του).»

Ο Πρατ φοίτησε στη φημισμένη Σχολή Κινηματογράφου του Λονδίνου, όπου συνειδητοποίησε ότι δεν ήθελε να γίνει σκηνοθέτης. Η πρώτη του επίσημη συμμετοχή στον κινηματογράφο ήταν ως βοηθός κάμερας στην ταινία Bleak Moments (1971), σε σκηνοθεσία του Μάικ Λι.

Ο Πρατ γνώρισε τον συχνό συνεργάτη του, Τέρι Γκίλιαμ, στα γυρίσματα της ταινίας Monty Python and the Holy Grail το 1975, όταν εργαζόταν ως χειριστής κλακέτας.

Μιλώντας για τη γνωριμία τους, ο Γκίλιαμ ανέφερε: «Γυρίζαμε τη σκηνή στη “Γέφυρα του Θανάτου” και χρειαζόμασταν ένα εντυπωσιακό πλάνο που να κοιτάζει προς τα πάνω, με τη γέφυρα και τα βουνά στο βάθος. Έβαλα την κάμερα στην άκρη του γκρεμού, αλλά ο φακός δεν ήταν αρκετά ευρυγώνιος. Ήμασταν μακριά από τον δρόμο, το φως έσβηνε. Ήταν χάλια.

»Τότε, ένας τύπος είπε: “Δώστε μου μια στιγμή” και, μέσα σε λίγα λεπτά, ενώ εμείς ακόμα προσπαθούσαμε να βρούμε λύση, εκείνος είχε τρέξει όλο τον δρόμο κάτω από το βουνό, είχε περάσει το ποτάμι, είχε ανέβει από την άλλη πλευρά, είχε φτάσει στο φορτηγό με τον εξοπλισμό, είχε πάρει τον σωστό φακό και να σου τον εδώ. Τον βάλαμε στην κάμερα και βγάλαμε το πλάνο. Εκείνη τη στιγμή ερωτεύτηκα τον Ρότζερ.»

Ο Πρατ τιμήθηκε με το υψηλότερο βραβείο της BSC, το Βραβείο Συνολικής Προσφοράς, το 2023. «Γιος ενός εφημέριου, η εκκλησία δεν κατάφερε να πιάσει τις επαγγελματικές του φιλοδοξίες, όμως οι προβολές ταινιών 16mm fact and faith το κατάφεραν,» έγραψε η BSC στην αφιέρωσή της για τον Πρατ. «Ο Ρότζερ θα προχωρούσε και θα φωτογράφιζε μερικές από τις cult κλασικές ταινίες του Γκίλιαμ, από το Brazil (1985) και το The Fisher King (1991) μέχρι το 12 Monkeys (1995).»

Ο Πρατ συνεργάστηκε επίσης με τον Λορντ Ρίτσαρντ Αττενμπόρο, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση φωτογραφίας στις ταινίες Shadowlands (1993), In Love and War (1996), Grey Owl (1999) και Closing the Ring (2007).

Ο Πρατ ήταν διευθυντής φωτογραφίας σε δύο ταινίες του Χάρι Πότερ — Ο Χάρι Πότερ και η Κάμαρα με τα Μυστικά (2002), σε σκηνοθεσία του Κρις Κολόμπους, και Ο Χάρι Πότερ και το Κύπελλο της Φωτιάς (2005), σε σκηνοθεσία του Μάικ Νιούελ.

Συνολικά εργάστηκε ως διευθυντής φωτογραφίας σε περισσότερες από 35 ταινίες, μεταξύ των οποίων Batman (1989) του Τιμ Μπάρτον, Troy (2004) και The Karate Kid (2010).

Ήταν υποψήφιος για δύο βραβεία BAFTA, το 2000 για την ταινία Chocolat και το 1999 για The End of the Affair. Για την τελευταία, ήταν επίσης υποψήφιος για βραβείο Όσκαρ.

«Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν την πιο ποιητική γλώσσα όταν μιλούν για τη διεύθυνση φωτογραφίας, για την τέχνη της,» είχε πει ο Πρατ σε συνέντευξή του στο The New Yorker το 2003.

«Για μένα, υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα σε μια ταινία που δεν έχουν καμία σχέση με θεωρίες χρωμάτων ή περίπλοκες αισθητικές αναλύσεις. Η δουλειά μου αφορά μεγάλες μάζες φωτός, μεταλλικές κάμερες και εργαστήρια – αυτό με κάνει πολύ πραγματιστή. Είναι το αντίθετο της καλλιτεχνικής προσέγγισης.

»Βλέπω τον εαυτό μου ως τεχνικό. Η φωτογραφία βασίζεται στην επιστήμη. Οι φωτογραφίες δεν είναι τίποτα άλλο από χημικά στα εργαστήρια – φως πάνω σε χαρτί – εικόνες σε αλογονίδιο του αργύρου. Αλλά τελικά, μεταμορφώνονται σε ζωντανά πράγματα.»

Ο Κένεθ Μπράνα, σκηνοθέτης της ταινίας Mary Shelley’s Frankenstein (1994), είπε για τον Πρατ: «Ένας από τους ελάχιστους, αδιαμφισβήτητα, 100% ιδιοφυείς ανθρώπους στον τομέα του που έχω γνωρίσει. Δεν θα μπορούσα να τα καταφέρω χωρίς εσένα.»

Η Τζούλιαν Μουρ, πρωταγωνίστρια του The End of the Affair, δήλωσε: «Ήθελα απλώς να σου πω πόσο υπέροχη είναι η δουλειά σου στο The End of the Affair. Ο φωτισμός είναι τόσο πλούσιος και συναισθηματικός, και ειλικρινά, δεν έχω δείξει ποτέ καλύτερη στη ζωή μου.»