Ο Σταύρος Τσιώλης, με το δικό του προσωπικό στυλ, ήταν από τις πιο αυθεντικές μορφές του ελληνικού κινηματογράφου. Πολυβραβευμένος σκηνοθέτης, σεναριογράφος, και θεατρικός συγγραφέας, κατάφερε για πολλά χρόνια, να σκηνοθετεί ταινίες και να ανεβάζει παραστάσεις που αποτελούν καλλιτεχνικές δημιουργίες.
Γεννήθηκε στην Τρίπολη της Αρκαδίας στις 6 Οκτωβρίου το 1937. Σπούδασε κινηματογράφο στην Σχολή Σταυράκου και από το 1958 δούλεψε ως βοηθός σκηνοθέτη σε 54 ταινίες, πολλές από τις οποίες της Φίνος Φιλμ.
Η πρώτη δική του ταινία, η οποία βασίστηκε σε δικό του σενάριο, ήταν Ο μικρός δραπέτης για τη Φίνος Φιλμ το 1968. Το 1970 έκανε διεθνή επιτυχία με την ταινία Κατάχρησις Εξουσίας.
Κατόπιν εγκατέλειψε τον κινηματογράφο για μια δεκαπενταετία και επανήλθε το 1985 με ταινίες που έκαναν ιδιαίτερη επιτυχία.
Η ταινία του Μια Τόσο Μακρινή Απουσία απέσπασε έξι πρώτα βραβεία στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης 1985 ενώ οι Ακατανίκητοι Εραστές το 1988 παίχτηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης.
Οι ταινίες του έχουν ένα ιδιαίτερα προσωπικό στυλ καθώς βασίζονται στο λεπτό χιούμορ, τους αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους και τη χρήση, πολλές φορές, ερασιτεχνών ηθοποιών. Ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στα σενάριά του αποτελεί η περιπλάνηση, αρκετές φορές στον τόπο καταγωγής του, την Αρκαδία. Σε πολλές ταινίες του χρησιμοποίησε ως πρωταγωνιστή τον Αργύρη Μπακιρτζή.
Οπαδός του ΠΑΟΚ, ο Τσιώλης έγραψε ένα θεατρικό με τίτλο Ταξιδεύοντας με τον ΠΑΟΚ το οποίο ανέβηκε το 2011 στο Θέατρο Τέχνης.
Τα τέλη του 2015 ο Σταύρος Τσιώλης ανακοίνωσε την προσπάθεια γυρίσματος της νέας του ταινίας Γυναίκες που περάσατε από εδώ, που θα γίνει με χρηματοδότηση crowdfunding που κλείνει την τριλογία “Γυναίκες” (μετά το Παρακαλώ Γυναίκες, μην κλαίτε και Ας περιμένουν οι Γυναίκες).
Ο Σταύρος Τσιώλης είχε γράψει στίχους για τραγούδια των ταινιών του αλλά για τραγουδιστές της λαϊκής μουσικής (Μαριώ, Πίτσα Παπαδοπούλου, Αντώνης Ρέμος).
Απεβίωσε στην Αθήνα στις 23 Ιουλίου 2019 σε ηλικία 82 ετών.
Φιλμογραφία
Ως σκηνοθέτης ο Σταύρος Τσιώλης δούλεψε τις παρακάτω ταινίες:
Ο μικρός δραπέτης (1968)
Πανικός (1969)
Ζούγκλα των πόλεων (1970)
Αγάπη για πάντα (σενάριο του ίδιου και του Νίκου Νικολαΐδη. 1970)
Κατάχρησις εξουσίας (1971)
Θέμα συνειδήσεως (σενάριο του ίδιου αλλά υπογράφει με το ψευδώνυμο Διονύσης Φωκάς 1973)
Μια τόσο μακρινή απουσία (1985)
Σχετικά με το Βασίλη (1986)
Ακατανίκητοι εραστές (1988)
Έρωτας στη Χουρμαδιά (1990)
Παρακαλώ γυναίκες, μην κλαίτε (1992)
Ο χαμένος θησαυρός του Χουρσίτ Πασά (1996)
Ας περιμένουν οι γυναίκες (1998)
Φτάσαμεε! (2004)
Καντίνα (σενάριο του ίδιου 2009)
Γυναίκες που περάσατε απο δω (2017)
Θεατρικά
Τα έργα του για το θέατρο έχουν καταγραφεί στο βιβλίο “Θεατρικά” και είναι:
“Τα κοκκινομπλέ πατίνια” (2006)
“Ταξιδεύοντας με τον ΠΑΟΚ, μια ιστορία του Σταθμού Λαρίσης” (2011)
“Η πόρτα” ή “Ο σωρός των φασολιών” (2012)
“Η δημοπρασία”
“Η γυναίκα του αστροναύτη”