Εδώ και λίγες εβδομάδες κυκλοφόρησε το βίντεο κλιπ του τραγουδιού του Θέμου Σκανδάμη “Έχει φύγει το παιδί”, ένα τραγούδι “ύμνος” στους διανομείς, στα παιδιά αυτά που κυκλοφορούν μέρα-νύχτα με καύσωνες, καταρρακτώδεις βροχές, παγωνιές και κακοφωτισμένους δρόμους, για να φέρουν στην πόρτα μας, ζεστό, το φαγητό μας, υπομένοντας συχνά τη γκρίνια μας, χωρίς στο τέλος να αναγνωρίζεται ουσιαστικά ο κόπος και η προσφορά τους.
Το βίντεο κατέκλυσε αστραπιαία το ίντερνετ, πολλοί ταυτίστηκαν και ακόμα περισσότεροι συμπόνεσαν με αποτέλεσμα να αναγνωριστεί ήδη από τις πρώτες ώρες κυκλοφορίας του ως ένα πολιτικό τραγούδι που αποτυπώνει ρεαλιστικά αυτή την πτυχή της σύγχρονης καθημερινότητας.
Βλέποντας το κλιπ και θαυμάζοντας την έξοχη κινηματογράφησή του, διαβάσαμε στις πληροφορίες του βίντεο ότι γυρίστηκε εξολοκλήρου με ένα iphone11. Αναζητώντας τους δημιουργούς ανακαλύψαμε πως ο σκηνοθέτης του κλιπ δεν μας ήταν καθόλου άγνωστος!
Είναι ο Κώστας Γεραμπίνης του οποίου τις μικρού μήκους ταινίες “Παγόβουνο”, “Αόρατος” και “Ίσκιωμα” έχουμε ξεχωρίσει τα προηγούμενα χρόνια στο Φεστιβάλ της Δράμας. (Διαβάστε εδώ τι γράψαμε για την ταινία Ίσκιωμα όταν την είδαμε στο online 43ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας).
Εντοπίζοντας τις σαφείς διαφορές της κινηματογράφησης του κλιπ σε σχέση με τις ταινίες του, ζητήσαμε από τον Κώστα να μας μιλήσει για τον τρόπο που γυρίστηκε το βίντεο κλιπ, τις ιδιατερότητες του γυρίσματος και τις δυσκολίες που τυχόν αντιμετώπισαν.
Σας γνωρίζουμε από τις μικρού μήκους ταινίες σας και μάλιστα είδαμε την πιο πρόσφατη, το “Ίσκιωμα” στο 43ο Φεστιβάλ Δράμας και μας εντυπωσίασε πολύ. Είναι η πρώτη φορά που γυρίζετε κλιπ για τραγούδι;
Χαίρομαι που σας άρεσε το Ίσκιωμα. Ναι, το «Έχει φύγει το παιδί» είναι το πρώτο μου μουσικό κλιπ ως σκηνοθέτης.
Το τραγούδι “Έχει φύγει το παιδί” είναι ξεκάθαρα ένα πολιτικό τραγούδι. Ήταν εξίσου πολιτική η απόφαση να γυριστεί με ένα κινητό και μάλιστα όχι ένα οποιοδήποτε κινητό αλλά ένα iphone11; Συμβολίζει κάτι ή οι λόγοι που το επιλέξατε ήταν ξεκάθαρα τεχνικοί ή τεχνολογικοί;
Το τραγούδι όταν το πρωτοάκουσα δεν το θεώρησα πολιτικό αν και καταλαβαίνω γιατί χαρακτηρίστηκε εξαρχής έτσι. Η απόφαση του να γυριστεί με κινητό έγινε κυρίως συγκυριακά. Ο Θέμος προσπαθούσε να φτιάξει ένα κλιπ για το τραγούδι και τον ίδιο καιρό έφτασε στα χέρια μου το iphone. Είδα τις δυνατότητες της κάμερας του κινητού και εντυπωσιάστηκα. Ήμασταν σε φάση που μας είχε πιάσει μανία επειδή θέλαμε να κάνουμε κάτι δημιουργικό πριν μας ξανακλείσουν μέσα. Η ιδέα για το συγκεκριμένο κλιπ δεν θα μπορούσε να εκτελεστεί διαφορετικά. Το κινητό είναι πολύ ελαφρύ και εύχρηστο, τραβάει πολύ καλά νυχτερινά και, ίσως το πιο σημαντικό, έχει αυτό το βάθος πεδίου όπου όλα είναι νεταρισμένα. Θεωρώ πως αυτή η «ωμή» εικόνα ταιριάζει με τη θορυβώδη όψη της Αθήνας και τη σκληρή δουλειά του ντελιβερά. Ο χαρακτήρας γίνεται «ένα» με τον δρόμο, με τα φώτα, με τα αμάξια.
Πείτε μας λίγα λόγια για την όλη εμπειρία σας στο κλιπ. (Πώς γυρίστηκε, πόσοι άνθρωποι δούλεψαν, σε πόσες ημέρες/νύχτες ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα, αν σας δυσκόλεψε ο covid κλπ)
H εμπειρία αυτού του κλιπ μπορεί να χαρακτηριστεί είτε ως περιπέτεια είτε ως μία τρέλα. Το γύρισμα έγινε ανάμεσα στα δύο lockdown. Τελικά καταφέραμε να το τελειώσουμε μία μέρα πριν κλείσουν τα πάντα. Τρεις άνθρωποι δούλεψαν: ο Θέμος ο οποίος οδηγούσε μπροστά με την κούτα, ο Σταύρος που οδηγούσε το δεύτερο παπί, κι εγώ καβάλα με το κινητό στο χέρι. Δουλέψαμε τρεις μέρες/νύχτες. Τραβούσαμε τα ημερήσια που χρειαζόμασταν, επιστρέφαμε στη βάση, ξεφορτώναμε το υλικό και ξαναβγαίναμε για τα νυχτερινά. Μετά το γύρισμα, ανέλαβαν ο Δημήτρης Πολύζος το μοντάζ και ο Χρήστος Γιαννακόπουλος το color grading, και οι δύο έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό και πήρε το κλιπ την τελική του μορφή. O Covid δεν μας δυσκόλεψε καθώς το όλο concept ήταν σχεδιασμένο για να μπορέσει να γίνει δεδομένων των συνθηκών.
Το επάγγελμα των διανομέων έχει μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας και αυτό αποτυπώνεται στο κλιπ ρεαλιστικά θα λέγαμε. Επίσης, στους συντελεστές αναφέρεται ο συνεργάτης σας Σταύρος Τσαντές ως “κασκαντέρ”. Ήταν τα γυρίσματα όσο επικίνδυνα φαίνεται πως ήταν;
Αν αποκόμισα κάτι από αυτό το κλιπ είναι πως η δουλειά του ντελιβερά είναι πραγματικά επικίνδυνη και πολύ δύσκολη. Έχω τρομερό σεβασμό για τους ανθρώπους που κάνουν αυτό το επάγγελμα. Όσον αφορά τα γυρίσματά μας, ναι, ήταν όσο επικίνδυνα φαίνεται και λίγο παραπάνω. Στην ουσία ο ρόλος του Σταύρου ήταν βοηθός παραγωγής. Το credit του ως κασκαντέρ είναι ένα inside joke το οποίο κατά πως φαίνεται δεν είναι πια inside μιας και μας ρωτάνε συχνά. Ο Σταύρος, όπως ανέφερα παραπάνω, οδηγούσε το δεύτερο παπί στο οποίο επέβαινα. Το αστείο περί κασκαντέρ βγήκε καθώς το να ακολουθείς ένα μηχανάκι στους δρόμους της Αθήνας είναι πιο δύσκολο από το να πηγαίνεις μπροστά.
Εκτός από το κινητό τι άλλο τεχνικό εξοπλισμό χρησιμοποιήσατε;
To application με το οποίο τράβηξα το υλικό είναι το FiLMiC Pro, το οποίο σε αφήνει να διαλέξεις τα καρέ που θέλεις, το white balance, και το κυριότερο, το focus είναι ξεχωριστό από την έκθεση. Επίσης μου έδωσε τη δυνατότητα να διαλέξω μικρότερη συμπίεση ώστε τα αρχεία να κρατήσουν περισσότερη πληροφορία στα νυχτερινά. Τα αρχεία βγήκαν σαφώς μεγαλύτερα σε μέγεθος, αλλά άξιζε τη μικρή ταλαιπωρία. Το κινητό για να μπορώ να το κρατάω σε landscape mode, και να είναι λίγο πιο σταθερό, το έβαλα πάνω σε ένα μικρό τρίποδο για smartphone. Μαζί μου είχα και ένα powerbank το οποίο τελικά δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω.
Από την εμπειρία σας αλλά κι από την απήχηση που είχε το κλιπ ως τώρα, θα λέγατε πως, τελικά, αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η ιστορία και όχι το μέσο εγγραφής;
Επί της αρχής θα έλεγα πως η ιστορία είναι πιο σημαντική σε σχέση με οτιδήποτε άλλο στον κινηματογράφο. Παρ’ όλα αυτά, το μέσο εγγραφής παίζει μεγάλο ρόλο καθώς μιλάμε για ένα οπτικό μέσο. Τα μουσικά κλιπ είναι κάτι τελείως διαφορετικό μιας και λειτουργούν ως μέσο προώθησης ενός τραγουδιού και ο πυρήνας τους δεν είναι η μυθοπλασία. Την όποια απήχηση έχει το «Έχει φύγει το παιδί» τη χρωστάει στο ίδιο το τραγούδι και στην «ψυχή» την οποία βάλαμε στη δημιουργία του βίντεο.
Σε ένα σχόλιο στο βίντεο στο YouTube κάποιος σας γράφει “Όποιος έφτιαξε αυτό το βίντεο έχει σίγουρα δουλέψει πακέτο”. Ποσο σημαντικό είναι ο σκηνοθέτης να καταφέρνει να “μπει” στη ζωή του πρωταγωνιστή;
Το πρόσεξα αυτό το σχόλιο και το θεωρώ μεγάλο «παράσημο». Όπως και αρκετά άλλα τα οποία έχουν γίνει από ντελιβεράδες ή πακετάδες όπως τους λένε στη Βόρεια Ελλάδα. Είχαμε ένα μικρό άγχος για το πώς θα πάρουν το τραγούδι -και κυρίως το βίντεο- οι ίδιοι οι επαγγελματίες. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων συνέβη κάτι το οποίο μας καθησύχασε. Ένας ντελιβεράς σταμάτησε τον Θέμο να τού ζητήσει οδηγίες για έναν δρόμο και τον αποκάλεσε «συνάδελφο». Εκεί πιστέψαμε πως κάνουμε κάτι σωστό. Πέρα από τον σκηνοθέτη, αυτός που πρέπει να «μπει» περισσότερο στη ζωή του πρωταγωνιστή είναι ο άνθρωπος που τον ενσαρκώνει. Το οποίο συνέβη με το συγκεκριμένο βίντεο. Ο Θέμος, ο οποίος είναι και ηθοποιός, τριγυρνούσε δύο βδομάδες με την κούτα -κανονικά- στο μηχανάκι του και παρατηρούσε τους ντελιβεράδες.
Κλείνοντας, θα θέλαμε μια ευχή για τον κινηματογράφο το 2021.
Εύχομαι τον κινηματογράφο να μην τον «φάει» η μικρή οθόνη, όχι μόνο το 2021, γενικά.
Ο Κώστας Γεραμπίνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984. Αποφοίτησε από το τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών και πήρε το Master του στον κινηματογράφο από το London Film School. Έχει σκηνοθετήσει βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες και γράφει σενάρια για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. https://kostasgerampinis.com/
Για το τραγούδι
Στίχοι – μουσική: Θέμος Σκανδάμης
Παραγωγή: Χρήστος Παραπαγκίδης
Αμανές: Αυγερινή Γάτση
Video shot on iphone11
Σκηνοθεσία: Κώστας Γεραμπίνης
Μοντάζ: Δημήτρης Πολύζος
Color grading: Χρήστος Γιαννακόπουλος
Βοηθός παραγωγής – χειριστής ομπρέλας – κασκαντέρ: Σταύρος Τσαντές