Σαν σήμερα 23 Οκτωβρίου του 1925 στην Ξάνθη, η ανθρωπότητα ολόκληρη είχε την τύχη να γεννηθεί ένα πλάσμα ξεχωριστό σε ταλέντο και ευφυϊα. Λίγο πιο τυχεροί είμαστε εμείς στη χώρα μας που ο Μάνος Χατζιδάκις σκεφτόταν και έγραφε τα επιδραστικά του κείμενα στη γλώσσα μας!
Πολύπλευρη προσωπικότητα και ένα μουσικό ταλέντο που μόνο ως μοναδικό χάρισμα μπορεί να περιγραφεί, μέσα στην τεράστια μουσική παρακαταθήκη που μας κληροδότησε υπάρχουν και πολλά εκπληκτικής ομορφιάς έργα για τον κινηματογράφο.
Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν γιος του δικηγόρου Γεωργίου Χατζιδάκι από τον Μύρθιο Ρεθύμνου και της Αλίκης Αρβανιτίδου από την Αδριανούπολη.
Η μουσική του παιδεία ξεκίνησε σε ηλικία τεσσάρων ετών, κάνοντας μαθήματα πιάνου με δασκάλα την Αλτουνιάν, γνωστή μουσικό της Ξάνθης, ενώ παράλληλα διδάχθηκε βιολί και ακορντεόν.
Μετακόμισε στην Αθήνα με την οικογένειά του το 1932 όμως λίγο αργότερα οι γονείς του χωρίζουν και το 1938 ο πατέρας του σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα.
Το 1945 γνωρίζεται στο πατάρι του Λουμίδη που βρισκόταν στην γωνία των οδών Αιόλου με Πανεπιστημίου, με τους Νίκο Γκάτσο, Κάρολο Κουν, Νάνο Βαλαωρίτη κ.α. Μέσα από τις καλλιτεχνικές τους συναντήσεις έκαναν όνειρα για μια Ελλάδα που ήταν κατεστραμμένη από τον πόλεμο, κοιτώντας με ελπίδα το μέλλον. Τότε ήταν η περίοδος που ξεκίνησε να γράφει μουσικές για το θέατρο και έκανε την πρώτη κινηματογραφική εργασία του με το έργο «Αδούλωτοι Σκλάβοι» σε σκηνοθεσία του Βίων Παπαμιχάλη.
https://www.youtube.com/watch?v=75CZbdC7l-A
Το 1948 ο Χατζιδάκις έδωσε την ιστορική διάλεξη για το ρεμπέτικο τραγούδι που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στη συντηρητική Ελληνική κοινωνία. Το ρεμπέτικο τραγούδι που εξέφραζε τα λαϊκά στρώματα, ήταν απαγορευμένο και παράνομο και η ενέργειά του αυτή έδωσε προοπτική στην ελληνική μουσική. Ο Χατζιδάκις με την ποιότητα που είχε σαν άνθρωπος και καλλιτέχνης, έβλεπε το αληθινό και το γνήσιο λαϊκό τραγούδι που δεν ήξεραν τα ωδεία, τα πανεπιστήμια, η αριστοκρατία και η πολιτεία. Είχε δηλώσει επ’ αυτού: “Ήθελα να δείξω στο ελληνικό κοινό μια αστείρευτη δροσερή πηγή”.
https://www.youtube.com/watch?v=9losNZFUuMs
Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 άρχισε να συνεργάζεται με το Εθνικό Θέατρο (Αγία Ιωάννα, Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας, κ.α.) και το Θέατρο Τέχνης (Ματωμένος Γάμος, Όλα τα παιδιά του Θεού έχουν φτερά κ.α.). Στη συνεχεία, συνεργάζεται με το Ελληνικό Χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου όπου ήταν για σειρά ετών ένας από τους βασικούς συνεργάτες. Παράλληλα γραφεί μουσική για πολλές ελληνικές ταινίες όπως «Ο δράκος» που κατά πολλούς θεωρείται η κορυφαία ταινία του ελληνικού κινηματογράφου. Η υπέροχη μουσική επένδυση της ταινίας από τον Χατζιδάκι εναρμονίζεται πλήρως με τον ρεαλισμό των εικόνων με αποκορύφωμα την εκπληκτική σκηνή του ζεϊμπέκικου χορού, που θυμίζει παράσταση αρχαίας Ελληνικής τραγωδίας.
https://www.youtube.com/watch?v=SEtDh55I7MU
Το 1960 πήρε το Όσκαρ για τη μουσική στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή». Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο, έλεγε ο Χατζιδάκις, να σου έρθει μια επιτυχία, από εκεί που δεν το περιμένεις. Η ταινία ήταν τουριστική και σε αυτή την λογική κινήθηκε όταν έγραψε τη μουσική της. Ήταν ένας προικισμένος συνθέτης με αστείρευτο ταλέντο, που κατάφερε να ταιριάξει την μουσική του στην λογική της ταινίας, με αποτέλεσμα το μπουζούκι να γίνει γνωστό σε όλη την υφήλιο.
https://www.youtube.com/watch?v=KSxjXzw0ORQ
https://www.youtube.com/watch?v=nSRoAFQbSH8
Στη συνέχεια έγραψε μουσική για τον εμπορικό κινηματογράφο. Κάποτε είχε πει στον Φίνο: Εσύ ξέρεις τι θα πει κακός κινηματογράφος αλλά τι θα πει καλός, δεν θα μάθεις ποτέ… Το 1990 σε μια συνέντευξη είχε δηλώσει: Που να το ξέρω ότι 30 χρόνια μετά, ο κόσμος θα ασχολούταν ακόμα με Μανταλένες και κουραφέξαλα.
Η αλήθεια είναι πως ο κόσμος “ασχολείται ακόμα με Μανταλένες και κουραφέξαλα” επειδή η μουσική του Μάνου μιλάει πάντα στην καρδιά του και στην διαχρονική επιτυχία αυτών των ταινιών παίζει πολύ μεγάλο ρόλο η μουσική τους καθώς δεν μπορούμε να φανταστούμε τις ταινίες αυτές χωρίς τις εμβληματικές μουσικές και τα τραγούδια τους.
Όπως το “Αλίμονο στους νέους” χωρίς το “Πες μου μια λέξη”, το “Η Αλίκη στο Ναυτικό” χωρίς το “Γλάρο”, “Το νησί των γενναίων” χωρίς το “Μην τον ρωτάς τον ουρανό” ή τη “Στέλλα” χωρίς όλα ανεξαιρέτως τα τραγούδια της!
https://www.youtube.com/watch?v=YELkN8XBsIw
https://www.youtube.com/watch?v=OQFRna6XR_U
https://www.youtube.com/watch?v=-K-wrHtu31Q
Ειδικά με τη Μελίνα Μερκούρη ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πολλές συνεργασίες και μια υπέροχη χημεία που μας χάρισε αριστουργήματα!
https://www.youtube.com/watch?v=hsNLUB-6bxQ
https://www.youtube.com/watch?v=kJX_8LebYgw
Το 1993 ο Χατζιδάκις, στην ερώτηση δημοσιογράφου στην κρατική τηλεόραση, για το αν θα ηχογραφήσει κάποιο νέο του έργο απάντησε: Να ξέρει ο κόσμος πως αν υπάρξει κάποια αξιόλογη δουλειά θα την κυκλοφορήσω. Αυτή η δήλωση του Χατζιδάκι ήταν βέβαια μια υπεκφυγή στην ερώτηση του δημοσιογράφου, αφού ο ίδιος απέφευγε την δισκογράφηση μεγάλου μέρους του έργου του. Ελάχιστα έργα του από το θέατρο, κινηματογράφο, μπαλέτο, κ.α. έχουν δισκογραφηθεί, ενώ πολλά έχουν μείνει στο αρχείο του και περιμένουν την έκδοσή τους.
https://www.youtube.com/watch?v=IqThT2fbNgY
Στις 15 Ιουνίου του 1994 ο Μάνος Χατζιδάκις ταξίδεψε στην οδό ονείρων κι έτσι δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει τη μουσική για την ταινία “Ελεύθερη Κατάδυση” του Γιώργου Πανουσόπουλου που τελικά ολοκλήρωσε ο Νίκος Κυπουργός. Έτσι, η τελευταία του ολοκληρωμένη κινηματογραφική δουλειά ήταν για την ταινία “Ήσυχες μέρες του Αυγούστου” του Παντελή Βούλγαρη.
https://www.youtube.com/watch?v=lRt18y2une0
*Οι βιογραφικές πληροφορίες είναι από την επίσημη σελίδα για το Μάνο Χατζιδάκι