Η Χριστίνα Μουμούρη δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις στον κόσμο των κινηματογραφιστών. Μέσα από τις δουλειές της σε κινηματογράφο, θέατρο, μουσικά βίντεο και διαφήμιση σε Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική και τις βραβεύσεις της σε μεγάλα Φεστιβάλ είναι ήδη από τις πιο γνωστές και καταξιωμένες διευθύντριες φωτογραφίας στο χώρο.
Φέτος, σε διάστημα λίγων ημερών, της απονεμήθηκαν δύο σημαντικά βραβεία: το Βραβείο της Ένωσης Ελλήνων Κινηματογραφιστών και το Βραβείο Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για τη δουλειά της στην ταινία ΖΙΖΟΤΕΚ του Βαρδή Μαρινάκη.
Με αφορμή τα δύο αυτά βραβεία, επικοινωνήσαμε μαζί της για να μας μιλήσει για τη δουλειά της στην ταινία ΖΙΖΟΤΕΚ και την άποψή της για τον κόσμο του κινηματογράφου γενικότερα.
Για αρχή, θα θέλαμε ένα σχόλιο για την περίεργη συγκυρία που ζούμε… Που σε βρίσκει η καραντίνα και πως το βιώνεις όλο αυτό; Πιστεύεις πως το ελληνικό σινεμά θα μπορέσει να βγει αλώβητο από αυτό;
Ήταν μια ωραία ευκαιρία να βρεθώ απέναντι σε προσωπικές εκκρεμότητες και να τις φέρω εις πέρας. Βρίσκομαι σπίτι μου και παλεύω με κάτι άνω-κάτω σκληρούς δίσκους και για ξεκούραση κάνω λίγο κηπουρική και γίνομαι καλύτερη μαγείρισσα – μαθέ τέχνη κι’ ας την. Το ελληνικό σινεμά πάντα βρίσκει τον τρόπο του να ελίσσεται και να ξεπερνάει δυσκολίες.
Τα δύο πρόσφατα βραβεία που σου απονεμήθηκαν μέρες, τι σημαίνουν για εσένα; Πόσο διαφορετικά είναι από όλα τα άλλα βραβεία που σου έχουν απονεμηθεί κατά καιρούς;
Το πιο όμορφο που συμβαίνει με τα συγκεκριμένα βραβεία είναι η χαρά που έχουν πάρει οι δικοί μου άνθρωποι. Συγγενείς, φίλοι, αγαπημένοι συνάδελφοι με έχουν συγκινήσει με τις αντιδράσεις τους και τα λόγια τους. Έτσι συνειδητοποιώ ότι αυτά τα δυο βραβεία είναι ξεκάθαρα μια επιβράβευση των κοπών και της επίμονης μου σε αυτό που κάνω όλα αυτά τα χρονιά. Κάθε βραβείο είναι μια χαρά, όμως όταν με ένα έργο σου συμφωνεί η Ένωση Ελλήνων Κινηματογραφιστών και η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου τότε αυτό το κάνει διαφορετικό και εξαιρετικά ιδιαίτερο.
Πες μας 2 λόγια να την ταινία ΖΙΖΟΤΕΚ – για όσους δεν την έχουν δει ακόμη – και μίλησέ μας λίγο για τα πλάνα. Πας πάντα by the book και βάσει του ντεκουπάζ ή αυτοσχεδιάζεις κιόλας; Θα συνεργαζόσουν ποτέ με ένα σκηνοθέτη που δεν επιτρέπει αυτοσχεδιασμούς;
Στο ZIZOTEK, ο 9χρονος Ιάσωνας εγκαταλείπεται από την μητέρα του κατά την διάρκεια ενός πανηγυριού στην βορειά Ελλάδα κάπου κοντά στα σύνορα. Περιφερόμενος στο δάσος βρίσκει καταφύγιο στην καλύβα ενός μεσήλικα, ορκισμένο σε σιωπή, ο οποίος θα τον βοηθήσει να βρει την οικογένεια του με αναπάντεχα αποτελέσματα.
Το να κινηματογραφείς την φύση είναι ιδιαίτερο και συνάμα απαιτητικό όταν μάλιστα έχεις να φωτίσεις νυχτερινά σε ένα δάσος. Δεν επιλέγω τον τρόπο του γυρίσματος συνήθως αλλά ακολουθώ την μέθοδο που εξυπηρετεί τον κάθε σκηνοθέτη. Αυτό θα πει κιόλας για μένα by the book.
Πως ήταν η συνεργασία σου με τον Βαρδή Μαρινάκη; Πόσο εύκολη είναι η συνεργασία γενικά ανάμεσα σε έναν διευθυντή φωτογραφίας και το σκηνοθέτη μιας ταινίας; Που σταματάει η δουλειά του ενός και που ξεκινάει η δουλειά του άλλου και πόσο διακριτοί είναι οι ρόλοι αυτοί;
Με τον Βαρδή συνεργαστήκαμε με πολύ γρήγορες ταχύτητες. Από την στιγμή που μου έκανε την πρόταση μέχρι την στιγμή που στήσαμε τις σκηνές λειτουργήσαμε σαν να είμαστε συνεργάτες χρόνια ενώ ήταν η πρώτη μας φορά. Μ’ άρεσε πολύ ο γρήγορος τρόπος που αντιμετώπιζε τις κρίσεις και οι ελιγμοί του πάνω σ’ αυτές. Η Διεύθυνση Φωτογραφίας είναι ένα καλλιτεχνικό ”εργαλείο” του σκηνοθέτη για να αποδώσω το όραμά του βασισμένο σε ένα σενάριο. Αυτές οι δυο ειδικότητες κατά την άποψη μου πρέπει να είναι αρμονικά συνδεδεμένες. Ο σκηνοθέτης και ο φωτογράφος οφείλουν, κατά τη διάρκεια ενός γυρίσματος, να πορεύονται αρμονικά για να μπορέσουν να βγουν και οι δυο κερδισμένοι.
Ας περάσουμε στο τεχνικό κομμάτι, τι εξοπλισμό χρησιμοποίησες (από κάμερες και φακούς);
Στην συγκεκριμένη ταινία όταν μου ανατέθηκε είχε ήδη αποφασιστεί και ο εξοπλισμός. Μπορώ να πω ότι ήμουν τυχερή σ αυτό το κομμάτι γιατί εκτός από την κάμερα που είναι η αγαπημένη μου μέχρι στιγμής και δεν είναι άλλη από την Arri Alexa Mini, έτυχε να δουλέψω κ με μια σειρά φακών για πρώτη φορά που αγάπησα πολύ επίσης όπως οι Leica Summicron-C.
Πως είναι να δουλεύεις με ένα παιδί;
Είναι ιδιαίτερο να δουλεύεις με ένα παιδί. Απαιτεί συγκέντρωση και επαγγελματισμό από όλο το συνεργείο. Ο χρόνος του γυρίσματος είναι περιορισμένος και η συνθήκη γίνεται ακόμα δυσκολότερη, όταν το παιδί είναι πρωταγωνιστής και παίζει σχεδόν σε όλες τις σκηνές. Εμείς είχαμε την τύχη να δουλέψουμε με τον Αύγουστο, ο οποίος είναι ένα εξαιρετικά έξυπνο και ταλαντούχο παιδί. Βέβαια βοήθησε και η συνοδεία του πατερά του Παναγιώτη στα γυρίσματα.
Ποιές ήταν οι αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετώπισες στο γύρισμα σε μια τέτοια ταινία με πολλά εξωτερικά γυρίσματα και αντίξοες συνθήκες; Και πόσο εύκολο ήταν να ξεπεραστούν;
Οι αντικειμενικές δυσκολίες στην συγκεκριμένη ταινία ήταν ότι δεν είχα κάνει την απαραίτητη, για τον όγκο εργασίας, προετοιμασία. Ανέλαβα την ταινία ένα μηνά πριν το πρώτο μοτέρ και δεν υπήρχε ο απαραίτητος χρόνος για location scout. Οι συνεργάτες μου στην κάμερα με βοήθησαν πολύ με την αφοσίωση τους και των επαγγελματισμό τους.
Πες μας 3 έλληνες και 3 ξένους κινηματογραφιστές που σου αρέσει η δουλειά τους
Πάντα αυτές οι ερωτήσεις είναι δύσκολες να απαντηθούν με ακρίβεια, καθώς συνήθως είναι πολλοί περισσότεροι από τρεις. Από Έλληνες μου αρέσουν ιδιαίτερα οι: Γιώργος Αρβανίτης, Φαίδων Παπαμιχαήλ, Θύμιος Μπακατάκης και Χρήστος Καραμάνης – έκλεψα λίγο.
Στους ξένους κινηματογραφιστές που παρακολουθώ περιλαμβάνοντα οι: Christopher Doyle, Larry Smith, ο Robert Richardson, Natasha Braier και η Reed Morano – έκλεψα πολύ!
3 ταινίες που θαυμάζεις φωτογραφικά
Τρεις από τις ταινίες που θαυμάζω κινηματογραφικά είναι:
2046 του Kar Wai Wong,
Mad Max Fury Road του George Miller
και τα δυο Blade Runner.
Έχεις δουλέψει σε πολλές διεθνείς παραγωγές. Αν σου δινόταν η ευκαιρία να δουλεύεις αποκλειστικά στο εξωτερικό θα έφευγες από την Ελλάδα;
Μου αρέσει η Ελλάδα, καθώς εδώ ζω και δουλεύω πολλά χρόνια. Ο ελληνικός κινηματογράφος παλεύει χρόνια τώρα να επιβιώσει και να αναπτυχθεί, και το κάνει πολύ καλά αν αναλογιστεί κανείς τις αντίξοες συνθήκες – ειδικά των τελευταίων χρόνων – μέσα στις οποίες καλείται να το κάνει. Έχοντας, εργαστεί και στο εξωτερικό, μπορώ να δω τα πλεονεκτήματά στο σύνολό και τις δυνατότητες που μπορούν να δώσουν παραγωγές στο εξωτερικό ειδικά σε ένα φωτογράφο. Οπότε αν μου δινόταν μια τέτοια ευκαιρία πιστεύω θα την εκμεταλλευόμουν.
Το τρέιλερ της ταινίας ΖΙΖΟΤΕΚ:
* Οι φωτογραφίες μέσα στο άρθρο είναι από το facebook προφίλ της Χριστίνας Μουμούρη